„Dlaczego czuję się inny?” ADHD, dysleksja i spektrum autyzmu w dorosłym życiu

Wielu dorosłych mężczyzn trafia do gabinetu terapeuty z pytaniami, które nosili w sobie przez całe życie:„Dlaczego ciągle wszystko rozwalam?”,„Dlaczego nie potrafię się skupić?”,„Czemu zawsze jestem o krok za innymi?”,„Czy coś jest ze mną nie tak?”

To pytania, które potrafią być jak kamień w bucie – uwierają latami. Często stoją za nimi niewidoczne wcześniej, nierozpoznane cechy ADHD, dysleksji czy spektrum autyzmu, które nie kończą się z wiekiem. Wbrew obiegowym opiniom, z tych trudności się nie wyrasta – one tylko zmieniają swój kształt w dorosłym życiu.

Z czym mogłeś się mierzyć jako dziecko?

Jeśli dziś jesteś dorosłym mężczyzną, który nie potrafi przestać się samobiczować, to możliwe, że w dzieciństwie:

• Czułeś się inny – tak, jakbyś był z innej planety.

• Słyszałeś, że jesteś leniwy, rozkojarzony, nieuważny.

• Nie nadążałeś za materiałem w szkole, mimo że miałeś dobre pomysły i bystre spostrzeżenia.

• Odrabianie lekcji to była katorga – męczył cię chaos, presja czasu, słowa, które uciekały z kartki.

• Czułeś się gorszy od rówieśników, nawet jeśli byłeś kreatywny czy pełen pasji.

Być może nikt nie zauważył, że twoje trudności to nie wynik braku starań, tylko inny sposób działania mózgu.

ADHD, dysleksja, spektrum – jak to wygląda w dorosłym życiu?

W dorosłości objawy nie znikają:

🔸 ADHD:

• Rozproszenie, trudność z dokończeniem zadań

• Przeciążenie bodźcami, brak „filtra” myśli

• Zmienność nastroju, impulsywność

• Problemy z organizacją – wieczne spóźnienia, chaos

• Przypływy motywacji – i długie okresy „paraliżu”

🔸 Dysleksja:

• Trudności z przetwarzaniem tekstu, robieniem notatek, czytaniem maili

• Lęk przed pisaniem oficjalnych dokumentów czy wypowiedzią na piśmie

• Szybkie zmęczenie pracą intelektualną

🔸 Spektrum autyzmu:

• Trudność w czytaniu emocji innych

• Nadwrażliwość na hałas, dotyk, światło

• Lęk w sytuacjach społecznych, niechęć do small talku

• Sztywność w działaniu, przywiązanie do rutyn

• Skrajne skupienie na pasjach, niszowych tematach

Co to znaczy emocjonalnie?

To wszystko potrafi się przekładać na bardzo głębokie poczucie bycia „niedopasowanym” – a czasem nawet „niewłaściwym”.

• „Ciągle coś robię źle”

• „Nie potrafię tak jak inni – może jestem głupi?”

• „Nie zasługuję”

• „Wszystkich zawodzę”

To zdania, które słyszę od mężczyzn, którzy przez całe życie próbowali „dostosować się” – ale ich mózg po prostu działa inaczej.

Co można z tym zrobić?

Rozpoznanie u siebie cech ADHD, spektrum czy dysleksji nie jest etykietą. To klucz do zrozumienia siebie. I do złagodzenia wewnętrznego głosu krytyka.

• Terapia pomaga zbudować nowy język opowieści o sobie – nie przez pryzmat „lenistwa”, ale neuroatypowości.

• Uczy lepiej zarządzać energią, planować działania po swojemu.

• Pomaga uwolnić się od wstydu i życia w nieustannej roli kogoś, kto „nie spełnia oczekiwań”.

Jeśli odnajdujesz się w tym opisie

Być może czas, by zamiast pytać: „Co jest ze mną nie tak?” – zapytać:„Jak mogę lepiej zrozumieć swój sposób działania?”